سرویس جهان مشرق - ابومهدی المهندس، معاون فرمانده کل الحشد الشعبی و به عبارت ساده، از مردان اصلی مبارزه با داعش در عراق است. برخی ناظرین او را «دست راست» سردار قاسم سلیمانی میدانند و کابوس داعش، آمریکا و دشمنان نظام اسلامی. نور ایوب، از روزنامهی الاخبار لبنان، مصاحبهای با ابومهدس المهندس داشته و در مقدمهاش مینویسد: در اوج نبردهای بازپسگیری استان نینوی از داعش، معاون فرمانده «هیئت الحشد الشعبی» در حالیکه در اتاق عملیات قرار داشت، وقتی در اختیارمان گذاشت برای صحبت دربارهی اوضاع جاری. ابومهدس المهندس خوب میداند که بیرون کردن داعش از عراق به معنای پیروزی کامل نیست، خصوصا در سایهی حمایتهای فعلی منطقهای از آن. لذا ز نظر او جنگ باید «در ورای مرزها» هم ادامه پیدا کند، هم در میدان نظامی و هم در میدان سیاست.
*نور ایوب: در ابتدا بفرمایید نقش الحشد الشعبی در نبرد موصل چه خواهد بود؟ آیا مثل نبرد فلوجه، وارد شهر هم خواهد شد؟ و در این نبرد چه ارتباطی با نیروهای کرد و الحشد الوطنی و ارتش و ائتلاف بینالمللی خواهد داشت؟
*نور ایوب: در ابتدا بفرمایید نقش الحشد الشعبی در نبرد موصل چه خواهد بود؟ آیا مثل نبرد فلوجه، وارد شهر هم خواهد شد؟ و در این نبرد چه ارتباطی با نیروهای کرد و الحشد الوطنی و ارتش و ائتلاف بینالمللی خواهد داشت؟
-ابومهدی المهندس: الحشد الشعبی در نبرد موصل نقش اساسی دارد و محوری که به عهدهی الحشد الشعبی گذاشته شده، سختترین و پرمساحتترین و از نظر راهبری بااهمیتترین محورها به حساب میآید. نبرد جاری فقط خود شهر موصل را در نظر ندارد بلکه مناطق بسیار گستردهای در اطراف شهر را هم شامل میشود و اتفاقا این مناطق عبارتند از لانهها و مراکز فرماندهی داعش، گذشته از آن، خطوط امدادیای که شهر موصل را به دو استان صلاحالدین و الانبار متصل میکند و از آن مهمتر خطوط امداد شهر موصل تا مرز با سوریه در همین محور قرار دارد.
ما به عنوان الحشد الشعبی ماموریت ورود به خود شهر را نداریم و خود شهر هم از نظر نظامی اهمیتش از دیگر مناطق بیشتر نیست. آزادسازی خود شهر بیش از آنکه از حیث راهبردی اهمیت داشته باشد از حیث روحی و روانی دارای اهمیت است. ماموریت ما مواردی است که ذکر کردم، یعنی محور غرب شهر.
اما دربارهی روابط الحشد الشعبی با نیروهای کرد؛ روابط، خوب است. و برخی از فرماندهان الحشد الشعبی روابط تاریخیای با کردها دارند که به دوران مبارزه ضد حکومت دیکتاتوری صدام بازمیگردد. در جنگ ضد داعش هم در برخی از عملیاتهای نظامیِ مشترک با هم همکاری داشتیم، مثل عملیات شکستن حصر آمرلی و یا عملیات آزادسازی السعدیة و جلولاء. اما در نبرد موصل، در محور غربی فقط الحشد الشعبی با نیروهای پلیس فدرال عراق و برخی از واحدهای ارتش حضور دارند.
در موضوع روابط الحشد الشعبی با ارتش هم ما در یک سنگر واحد میجنگیم و فرماندهی واحد داریم و هماهنگیمان در عالیترین درجه برقرار است.
و اما در بحث ائتلاف بینالمللی، هیچگونه همکاری زمینی، هوایی، مستشاری و یا حتی گفتگو با این ائتلاف نداریم.
*آیا الحشد الشعبی با ترکها توافقی صورت داده است؟ و آیا ترکیه هم در کنار نیروهای شرکت کننده در این عملیات وارد عمل خواهد شد؟
-نه تنها، هیچ توافقی بین الحشد الشعبی و ترکیه وجود ندارد، بلکه ما در این زمینه با موضع دولت عراق همراهیم و نیروهای ترکیه [که در شمال عراق حضور دارند را] نیروهای نامشروع محسوب میکنیم و حضورشان در خاک عراق را هم غیر قانونی میدانیم.
*الحشد الشعبی با بحث «ازهمگسیختگی امنیتی» در طول مرزها با سوریه چه برخوردی خواهد کرد؟ آیا در آینده عملیات نظامیای برای پایان دادن به این وضع انجام خواهد شد؟ یا آنکه هدف اصلی، آزادسازی شهر و اطراف آنها و راندن داعش به سمت صحرای غربی عراق است؟
-به عنوان بخشی از طرح آزادسازی موصل، طرحی هم برای تامین امنیت مرزها با سوریه و بستن خطوط امداد داعش در عراق پیشبینی شده است. و این جزو ماموریتهایی است که برای آینده بر عهدهی الحشد الشعبی گذاشته شده.
*الحشد الشعبی چه موضعی دربارهی طرحهای «اقلیمسازی» در غرب عراق [یعنی اقلیمهای سنی و ایزدی و مسیحی و ... مثل اقلیم کردستان] دارد؟
- الحشد الشعبی یک نیروی رزمی نظامی است که بخشهای مختلف ملت عراق را در خود جای داده و تابع دولت عراق است. ما طرفدار حفظ وحدت [و تمامیت] کشوریم و با موضع دولت و قانون همراهیم.
*بعد از عملیات موصل و بیرون کردن داعش، نقش الحشد الشعبی چه خواهد بود؟
-پس از آن، وضع الحشد الشعبی مثل وضع دیگری نیروهای امنیتی و ارتش و پلیس و بخش مبارزه با تروریسم است. اگر تجاوزی ضد خاک عراق صورت گیرد، ما در مقابل آن خواهیم ایستاد. و در غیر آن حالت، در زمینهی آموزش و کسب آمادگی برای امور پیشبینینشدهای که ممکن است خدای نکرده برای کشور حادث شود، فعالیت خواهیم کرد. [در هر حال] الحشد الشعبی سپر عراق خواهد بود.
*آیا الحشد الشعبی تروریستهای داعش را در سوریه هم دنبال خواهد کرد یا آنکه فقط به نبرد با آنها در عراق (و خصوصا بعد از عملیات موصل) اکتفا خواهد نمود؟ به عبارت دیگر آیا الحشد الشعبی را در شرق سوریه (دیر الزور، رقه و ...) خواهیم دید؟
-بله، ما آنجا خواهیم بود. و در هر جای دیگری که از آن عملیاتی که امنیت عراق را تهدید میکند کلید بخورد.
*الحشد الشعبی چطور ثمرهی پیروزیهای نظامیاش را، در میدان سیاسی عراق خواهد چید؟ آیا در انتخابات حاضر خواهد شد؟ به این اعتبار که طرفداران مردمی شما نیازمند کسانی هستند که نمایندهی آنها [در میدان سیاست و مجلس و ...] باشند.
-ما روی ماموریت اصلیمان متمرکز هستیم، که عبارت است از نابود کردن ترویسم در عراق و در منطقه. کما اینکه در حمایت از نظام و حفاظت از روند سیاسی در عراق هم فعالیت میکنیم.
*نقش ایران در الحشد الشعبی چیست؟ و [سردار] قاسم سلیمانی چه نقشی در آن دارد؟ و نقش حزب الله در آن چیست؟
-از روز اول اشغال شهرهای عراق از طرف دستههای تروریست داعش، جمهوری اسلامی به صورت فعالانه و اساسی و مستقیم در این جنگ بزرگ سهیم شد، آن هم در وقتی که همه، عراق را رها کرده بودند. و اگر نبود حمایت جمهوری اسلامی از عراق و انتقال تجربه، ما نمیتوانستیم شهرهای اشغالی را از داعش پس بگیریم. برادر عزیز و فرمانده شجاع قاسم سلیمانی نقش بارزی در کسب پیروزی در این نبردها داشت. او با درخواست دولت عراق به اینجا آمد. این مسئله دربارهی حزب الله لبنان هم صادق است که از نیروهای عراق و خصوصا الحشد الشعبی از طریق مستشاری و انتقال تجربیات و آموزش حمایت کرده و در این مسیر شهید و جانباز هم تقدیم کرد.
*روابطتان با دیگر طرفهای عراقی چطور است؟ از مرجعیت و جریان صدر گرفته تا مجلس اعلا و ائتلاف دولت قانون.
-الحشد الشعبی نمایندهی همهی طرفها در جامعهی عراق است، این مسئله در وضعیت جاری سیاسی هم مصداق دارد. حمایت سیاسی مردمی هم از الحشد الشعبی وجود دارد. اساسا الحشد الشعبی بر روی سه پایه تاسیس شد: فتوای مرجعیت، تایید مردمی و پذیرش و حمایت دولت. هر کدام از این سه پا که وجود نمیداشت، ما الحشد الشعبیای نمیداشتیم و نمیتوانستیم خاک عراق را آزاد کنیم. و روابط الحشد الشعبی با تمام نیروهای سیاسی رابطهای خوب است.
*الحشد الشعبی چه پاسخی به اتهامات وارده دارد، خصوصا اتهاماتی که دربارهی تلاش الحشد الشعبی برای تغییر بافت جمعیتی از بغداد تا موصل و کوچاندن اهل سنت مطرح میشود. در کنار اتهاماتی مثل جنگهای مذهبی و مشارکت در قتل و غارت و دزدی [از اهل سنت].
-این الحشد الشعبی بود که الانبار و صلاحالدین و دیالی [که سنی نشین هستند] را آزاد کرده و آن را به اهالیاش تحویل داد. مثلا تکریت (زادگاه صدام) توسط الحشد الشعبی آزاد شد و امروز در امن و امان به سر میبرد و اکثر ساکنینش به شهر برگشتهاند.
کوچاندن و غارت و دزدی اتهاماتی است که در هیچ جا جز در رسانههایی که به صورت غیر مستقیم از داعش حمایت میکنند وجود ندارد [و در واقعیت بیرونی هیچ خبری از آن نیست] وگرنه الحشد الشعبی در حال حاضر دهها هزار تن از اهل سنت از اهالی استانهای الانبار و صلاحالدین و دیالی و موصل را در صفوف خود دارد که شانهبهشانهی شیعیان و ترکمانهای ایزدی و «شَبَک»ها و مسیحیها و کردهای فِیلی میجنگند. همهی این بخشهای جامعه در الحشد الشعبی، چه به صورت فرمانده و چه به صورت نیروهای داوطلب، حضور دارند.